“ชิมะซัง” (志麻さん) แม่บ้านระดับตำนานในวงการอาหารของญี่ปุ่น
ในวงการอาหารของญี่ปุ่น ถ้าพูดถึงบุคคลที่กำลังได้รับความสนใจและมีอิทธิพลมากที่สุดในช่วงเวลานี้ก็คงเป็นคุณ “ชิมะ ทาซัน” (タサン志麻, Shima Tassin) หรือคนญี่ปุ่นมักจะเรียกเธอว่า “ชิมะซัง” (志麻さん) เธอดูเป็นผู้หญิงธรรมดา ๆ คนหนึ่ง แต่เมื่ออยู่ในครัวแล้วไม่ธรรมดาเลย เธอได้รับสมญานามว่า “แม่บ้านตามบ้านระดับตำนาน ผู้มีฝีมือขั้นเทพ”（伝説の家政婦)
สาเหตุอย่างหนึ่งที่ทำให้เธอมีชื่อเสียงโด่งดังขึ้นมาก็คือรายการ “The Professionals” (プロフェッショナル 仕事の流儀) รายการสารคดีเกี่ยวกับบุคคลมืออาชีพในด้านต่าง ๆ ของสถานีโทรทัศน์ NHK ซึ่งเป็นรายการที่มีผู้ติดตามเป็นจำนวนมาก ออกอากาศอย่างต่อเนื่องตั้งแต่เดือนมกราคม ปี ค.ศ.2006 เป็นต้นมา
และเมื่อเดือนพฤษภาคม ปี ค.ศ.2018 หลังจากเรื่องราวของเธอได้ออกอากาศไป ตอนดังกล่าวได้สร้างความประทับใจให้กับผู้ชม ทุบสถิติอัตราการรับชมและกลายเป็นเป็นอันดับหนึ่งของรายการในปีนั้น
ในส่วนประวัติของชิมะซัง หลังจากเรียนจบที่โรงเรียนสอนทำอาหารในโอซาก้า เธอได้เข้าฝึกงานต่อที่ร้านมิชลินสตาร์ ระดับ 3 ดาวที่ฝรั่งเศส พอกลับมาที่ญี่ปุ่นแล้วได้ทำงานเป็นเชฟที่ร้านอาหารฝรั่งเศสชื่อดังเป็นเวลา 15 ปี แต่เมื่อปี ค.ศ.2015 เธอได้ผันตัวมาทำอาชีพรับจ้างอิสระ เป็นแม่บ้านตามบ้าน (ทำอาหารโดยเฉพาะ) เนื่องจากได้แต่งงานกับสามีชาวฝรั่งเศสและมีลูกด้วย จึงอยากจะให้ความสำคัญกับครอบครัว
เมนูอาหารที่แสนอร่อยและอบอุ่นใจ
สิ่งที่ชิมะซังปรารถนาในการทำอาหารให้แต่ละครอบครัว
ที่ญี่ปุ่นอาชีพแม่บ้านตามบ้านมักจะถูกมองว่าเป็นอาชีพระดับล่าง ๆ เธอบอกว่าช่วงแรก ๆ ที่ทำอาชีพนี้ เธอไม่มีความมั่นใจกับงานที่ตัวเองทำเลย แต่เสียงตอบรับที่ดีจากนายจ้างหลาย ๆ คนได้ช่วยสร้างความภูมิใจในตนเองให้กับเธอ
ปกติงานส่วนใหญ่ของเธอจะมีนายจ้างเป็นผู้หญิงที่ยุ่งกับงานทั้งในและนอกบ้าน การจ้างงานนั้นสามารใช้บริการและทำการจองคิวผ่ายระบบออนไลน์ได้ เมื่อเธอตกลงรับงานและไปถึงบ้านนายจ้าง เธอจะนำวัตถุดิบในตู้เย็นและในครัวมาปรุงอาหาร โดยที่เธอไม่ทราบล่วงหน้าว่ามีอะไรหรือขาดอะไรไปบ้าง
จากที่เห็นในรายการ ชิมะซังดูไม่มีทีท่าหรืออาการตกใจแต่อย่างใด เธอสามารถรังสรรเมนูต่าง ๆ ขึ้นมาได้เสมอ ไม่ว่าจะเป็นเมนูอาหารตามบ้านของฝรั่งเศส อาหารญี่ปุ่น จีน และประเทศต่าง ๆ โดยจะใช้เวลา 3 ชั่วโมง เพื่อให้ได้อาหารประมาณ 15 อย่างสำหรับครอบครัวนั้น ๆ ได้รับประทานกันในหนึ่งสัปดาห์
เธอเอาใจใส่กับทุกขั้นตอน ใครกินอะไรได้หรือหินอะไรไม่ได้ ชอบหรือไม่ชอบ รสชาติอาหารฝีมือเธอได้รับการชื่นชมเป็นอย่างมาก ทำให้คิวถูกจองเต็มตลอด และเธอรู้ตัวว่าอาหารที่เธอทำขึ้นมาจะทำให้ครอบครัวนั้น ๆ มีความสุขและอบอุ่นใจ เป็นสิ่งที่เธอปรารถนาในการทำงานนั่นเองค่ะ
จงให้ความสำคัญกับช่วงเวลาในการกินอาหารมากกว่าการทำอาหาร
ปัจจุบัน นอกจากเธอจะทำงานเป็นแม่บ้านตามบ้านแล้ว ยังได้ออกสื่อบ่อย ๆ และเขียนหนังสือสูตรอาหารหลายเล่มด้วย ในหนังสือที่เธอเขียนเต็มไปด้วยเคล็ดลับและเทคนิคที่จะช่วยแม่บ้านญี่ปุ่นให้ประหยัดเวลา ทำอาหารง่ายขึ้น และคลายเครียดไปด้วย
เธอมองคนญี่ปุ่นโดยเฉพาะแม่บ้านว่าควรจะ “ให้ความสำคัญกับช่วงเวลาในการกินอาหารมากกว่าการทำอาหาร” (作る時間より食べる時間を大切にする) นั่นเป็นเพราะเธอรู้สึกถึงความแตกต่างระหว่างวัฒนธรรมการกินของฝรั่งเศสและญี่ปุ่น แม่บ้านฝรั่งเศสจะทำอาหารง่าย ๆ และกินอาหารไปคุยไปอย่างสนุกสนานพร้อมกับคนในครอบครัว ส่วนแม่บ้านญี่ปุ่นจะยุ่งทำอาหารอยู่ในครัว และมักจะนั่งโต๊ะรับประทานอาหารเป็นคนสุดท้ายเสมอ เป็นภาพคุณแม่และคุณยายในความทรงจำของเธอนั่นเอง
ชิมะซังบอกในหนังสือว่าควรจะ “เลือกวัตถุดิบหลักก่อนที่จะตัดสินใจทำเมนูอาหาร” (献立はメインの食材を選んでから決める) ปกติแม่บ้านญี่ปุ่นรวมถึงฉัน (ฉันไม่มีลูกนะคะ แต่ทำอาหารให้แฟนทุกวัน!) มักจะตัดสินใจทำเมนูอาหารในตอนที่ไปซื้อของที่ซูเปอร์ แต่เมื่อเข้าไปซูเปอร์ก็จะเจอผักหลากหลาย จึงลังเลว่าจะเลือกอะไรก่อนดี (แปลกไหม แต่เป็นเรื่องจริงค่ะ)
ชิมะซังเลยแนะนำให้ข้ามแผนกผักไปดูเนื้อหรือปลาซึ่งจะเป็นวัตถุดิบหลักก่อน อาจจะเจอปลาซันมะตามฤดูกาลที่น่ากิน หรือเนื้อไก่ติดกระดูกซึ่งลดราคาก็ได้ มันทำให้เราคิดได้ว่าจะนำไปย่างหรือทอดแล้วแต่อารมณ์พาไป เมนูที่อยากทำก็จะผุดขึ้นมาเอง แล้วก็ค่อยกลับไปดูผักตามที่ต้องการ เพื่อเพิ่มสีสันและสมดุลทางโภชนาการให้กับมื้ออาหาร
ชิมะซังยังบอกอีกว่าไม่ต้องติดกับสูตรอาหารมากนัก และ “อย่าเพิ่งตัดใจแม้ว่าจะขาดอะไรไปก็ตาม” (無いものがあっても諦めない) สมมุติว่าจะทำ “ไก่ต้มซอสครีม” แต่ลืมซื้อครีมสดมาก็ยังสามารถใช้นมแทนได้ โดยผสมกับเนยและแป้งสาลีเพื่อเพิ่มความเข้มข้น แม้รสชาติจะไม่เป๊ะแต่ก็ใกล้เคียงกัน สิ่งเหล่านี้ล้วนแล้วแต่เป็นเคล็ดลับและเทคนิคที่เธอได้มาจากประสบการณ์ในการทำงานเป็นเชฟและแม่บ้านตามบ้านค่ะ
ทั้งนี้ คำพูดของชิมะซังที่เรียบง่ายแต่แสนอบอุ่น ในฐานะที่เป็นแม่และแม่บ้านตามบ้านมืออาชีพ เธอได้สร้างแรงบันดาลใจให้กับแม่บ้านญี่ปุ่นหลาย ๆ คน และไม่ใช่เฉพาะแม่บ้านเท่านั้น วิถีการทำงานของเธอก็ทำให้เราได้เรียนรู้ว่าการทำงานอย่างมืออาชีพ ควรจะเป็นอย่างไร ไม่ว่าจะทำอาชีพอะไรก็ตามค่ะ
รูปประกอบ
NHK (Japan Broadcasting Corporation)
อ้างอิง
https://shima.themedia.jp
www.nhk.or.jp/professional/list
タサン志麻『志麻さんの台所ルール』（河出書房新社）
Cover Illustration : Ma-een
“ตามรอยขนม “อิมากาวะยากิ” (今川焼) ในโตเกียว” คลิก
“Shizuoka Oden Aoba (おでん青葉) โอเด้งวิถีชิซุโอกะ” คลิก
“Haruyasai ผักฤดูใบไม้ผลิ สายฝน และรสชาติในหนึ่งม้วน” คลิก
